Email this article 
Dijital Kapitalizm, Tüketim Kültürü ve Y Kuşağının Değişen Tüketim Davranışları
Abstract
Geçmişten bugüne ihtiyaç ve tüketim olguları önemini korumuş ve bireyler için vazgeçilmez iki kavram olmuştur. Yaşanan ilerlemeler ve dönüşümler birçok şeyi değiştirdiği gibi bu iki kavramın da içeriğini ve alt yapısını değiştirmiştir. İhtiyaç karşılamak için gerçekleştirilen tüketim algısı yerini ihtiyaç hariç her türlü gereksinimin giderilmesi algısına bırakmıştır. Tüketim kapitalizmi besleyen onun devamını sağlayan kilit ögelerden birisidir. Kapitalizm tüketimden tüketim kapitalizmden beslenmektedir. Teknolojik alanda yaşanan gelişim, kapitalizm olgusunun tüketimi farklı mecralarda gerçekleştirmesine yardımcı olmaktadır. Başka bir bakış açısıyla yaşanan gelişmeler kapitalizmin kendine yeni sahalar bulması, genişlemesi, yayılması ve nihayetinde hedeflerini gerçekleştirmesi içindir. Günümüzde geleneksel ortamdaki neredeyse her olgu dijitalleşmektedir. Bu durum birçok ögeyi etkilemekte ve şekillendirmektedir. Günümüzde kapitalizmin temel ögeleri dijital ağın mantığına göre biçim almaktadır. Emek göz ardı edilirken sömürü ve yabancılaşma dijital ortama taşınmaktadır. Şirketler, dijital alana yönelmekte ve iş yapma biçimleri farklılaşmaktadır. Kapitalizm, dijital bir görünüm kazanmıştır. Dijital kapitalizmle bireyin tüketim davranışları değişime uğramıştır. Buradan yola çıkılarak çalışmada, Y kuşağını temsil eden 19-39 yaş arası bireylerin internet üzerindeki tüketim davranışları araştırılmıştır. Bu bağlamda gerçekleştirilen saha araştırmasında anket tekniği kullanılarak Y kuşağının internet üzerindeki tüketim ve alışveriş davranışları, bu davranışların değişip değişmediği, internet üzerindeki tüketim faaliyetlerinin ne sıklıkla, nasıl, neden ve hangi araç vasıtasıyla gerçekleştirildiği belirlenmeye ve ölçülmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgularda; Y kuşağı bireylerinin alışveriş davranışlarının dijital mecraya taşındığı, alışverişlerini fiziki ortamdan ziyade dijital ortamlarda gerçekleştirdikleri saptanmıştır. Bulgular, dijitalleşen kapitalizmin, Y kuşağı bireylerinde tüketim davranışlarını, tüketim için kullanılan araçları ve tüketim olgusunu değiştirdiğini kanıtlar niteliktedir.
Anahtar Kelimeler: Dijital Kapitalizm, Tüketim Kültürü, Tüketim Davranışları, Değişen Tüketim Davranışları, Y Kuşağı
Full Text:
PDFReferences
Bakırcı, F. (1999). Tüketici Karar ve Davranışlarını Belirleyen Faktörler ve İki Grup İlde Tüketim Fonksiyonları İle
Mukayesesi. (Doktora Tezi.) Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Ball, K. & Gotsill, G. (2011). Surviving the Baby Boomer Exodus: Capturing Knowledge for Gen X and Y Employees.
ABD: Course Technology, Cengage Learning.
Başaran, F. (2005). İnternetin Ekonomi Politiği. İnternet Toplum Kültür. M. Binark & B. Kılıçbay (der.). Ankara: Epos
Yayınları.
Başçı, E. ( 2015). Pazarlama Ve Tüketim Toplumuna Eleştirel Bir Bakış: Tüketim Karşıtlığına İlişkin Nitel Bir Model.
(Doktora Tezi.) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. H. Deliçaylı, F. Keskin (çev.). Ayrıntı Yayınları: İstanbul
Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. Ü. Ökten (çev.). İstanbul: Sarmal Yayınevi
Belk, R.W. (1988). Third World Consumer Culture, Research in Marketing, Supplement 4 Marketing and
Development: Toward Broader Dimensions. E. Kumcu & A. F. Fırat (der.). Greewcih: JAI Press Inc.
Beniger, J. (1986).The Control Revolution: Technological and Economic Origins of the Information Society.
Cambridge: Harvard University Press.
Bocock, R. (2014). Tüketim. İ. Kutluk (çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
Boutang, M. Y. (2011). Cognitive Capitalism. Cambridge: Polity Press.
Bucklin, R. E. & James, M.L. (1989). Reference Effect of PriceandPromotion on Brand Choice Behavior. Journal of
Marketing Research. 18(1), 299
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri.
Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür Ağ Toplumunun Yükselişi. E. Kılıç (çev.).
İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Cömert, Y. & Durmaz, Y. (2006). Tüketicinin Tatmini ile Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Faktörlere Bütünleşik
Yaklaşım Ve Adıyaman İlinde Bir Alan Çalışması. Journal Of Yasar University. 1(4), 351-375
Douglas, M. ve Isherwood, B. (1999). Tüketimin Antropolojisi. E. A. Aytekin (çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Eğilmez, M. (2014). Örneklerle Kolay Ekonomi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Featherstone, M. (1996). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. M. Küçük (çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Güneş, S. (1996). Medya ve Kültür: Sessiz Yığınların Kültürel İntiharı. Ankara: Vadi Yayınları.
Hardt, M. & Negri, A. (2008). Çokluk. B. Yıldırım (çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Horovitz, B. (2012). After Gen X, Millenials, What Should Next Generation Be?.
https://www.thinkadvisor.com/2012/05/04/after-gen-x-millennials-what-should-nextgeneratio (Mayıs, 2019).
Jain, V. & Viswanathan, V. (2015). Choosing and using mobile apps: A conceptual framework for Generation Y.
Journal of Customer Behaviour, 14(4), 295-309.
Kılıçbay, B. (2005). Bir Teknoloji Söyleminden Parçalar: Enformasyon ve İletişim Teknolojileri Kuramlarına Tarihsel
Bakış. İnternet Toplum Kültür. M. Binark & B. Kılıçbay (der.). Ankara: Epos Yayınları
Kıyan, Z. (2015). “Dijital Kapitalizm”in İletişim Alanındaki İzleri: Üretim, Dolaşım Emek ve Tüketim Süreçleri.
Toplum ve Bilim. 135, 27-56.
Kumar, K. (1999). Sanayi Sonrası Toplumdan Post-Modern Topluma Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları. Mehmet
Küçük (çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
Lancaster, C. & Stillman, D. (2002). When Generations Collide: Who They Are. Why They Clash. How To Solve the
Generational Puzzle at Work. New York : HarperBusiness.
Manovich, L. (2002). The Language of New Media. MIT Press.
Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. O. Akınhay & D. Kömürcü (çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Martin, C. & Tulgan, B. (2002). Managing the Generation Mix. New York: HRD Press.
Marx, K. (2011). Kapital Birinci Cilt. A. Bilgi (çev.). Ankara: Sol Yayınları.
McLuhan, M. & Powers, R.B. (2001). Global Köy. B. Öcal Düzgören (çev.). İstanbul: Scala Yayıncılık.
Oakley, K. & O’Connor, J. (2015). The Routledge Companion to the Cultural Industries. New York: Routledge.
Oblinger, D. & Oblinger, J. (2005). Educating the Net Generation. Edcucause. Erişim adresi:
https://www.educause.edu/ir/library/PDF/pub7101.PDF
Odabaşı, Y. (1999). Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Odabaşı, Y. (2004). Postmodern Pazarlama Tüketim ve Tüketici. İstanbul: MediaCat Yayınları.
O’Donnell, J. (2006). Gen Y sits on top of consumer food chain; they’re savvy shoppers with money and influence.
USA Today. Erişim adresi: https://usatoday30.usatoday.com/money/advertising/2006-10-11-retail-teensusat_x.htm
Özmen, N. (2016). Y Kuşağının İnternet Alışveriş Eğilimleri. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Sarı, S., Gürsoy, S. & Özmen, M. (2016). Y Kuşağının Çevrim İçi Satın Alma Davranışları. Bitlis Eren Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 87-104.
Schiller, D. (2000). Digital Capitalism: Networking the Global Market System. Cambridge: The MIT Press
Simonson, I., & Rosen, E. (2014). Absolute Value: What Really Influences Customers in the Age of (Nearly) Perfect
Information. New York: HarperBusiness.
Strauss, W. & S. Howe. (1991). Generations: The history of America’s future, 1584 to 2069. New York:
Quill/William/Morrow.
Şahin, E. Ç. (2009). Tüketim toplumu: Mükemmele Evrilen Politika. B. Dağtaş & E. Dağtaş (der.) içinde. Medya,
Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Tapscott, D. (1998). Dijital Ekonomi Ağ Üzerindeki Akıl Çağında Umut ve Tehlike. E. Koç (çev.). İstanbul: Koç Sistem
Yayınları.
Tapscott, D. (1998). Growing up digital: the rise of the Net generation. New York: McGraw-Hi
Weber, M. (1999). Ruhu Protestan Ahlakı ve Kapitalizm. Z. Gürata (çev.). İstanbul: Ayraç Yayınları.
Webster, F. (2006). Theories of the Information Society. London: Routledge.
Williams, R. (1976). Keywords. Londra: Fontana.
Yanıklar, C. (2006). Tüketim Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayınları.
Zemke, R., C. Raines & B. Filipczak. (2000). Generations at Work: Managing The Clash of Veterans, Boomers, Xers
and Nexters in Your Workplace. New York: AMA Publications.
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2022 Intermedia International e-Journal ISSN:2149-3669
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Indexing and Abstracting Services
Mailing Address
 | Intermedia International e-Journal E-mail : intermedia@ticaret.edu.tr |
Intermedia International e-Journal ISSN:2149-3669
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.